شخصیت های مجموعه ی « مقتل» شخصیت های واقعی و ملموس می باشند که خواننده شاهد حضورشان در میدان جنگ می باشد و. مردان و نوجوانانی اند که هر یک به نوبه ی دفاع می کنند . آنان در جبهه های جنگ می مانند و با عشق و ایثار و از جان گذشتگی در مقابل دشمن متجاوز مقاومت می کنند. عباس ها، حسین ها و قاسم ها که درس مبارزه ، شجاعت، شهادت در راه خدا و دین اسلام را در مکتب« عاشوراییان» فرامی گیرند و در برابر « یزیدیان» ستمگر با غیرت و مردانگی می ایستند و مردانه و مظلومانه به شهادت می رسند و یا سجادگونه به اسارت برده می شوند.
بکایی در آثارش با دیدگاهی کاملاً خوشبینانه و مثبت به جنگ می نگرد در داستان های او جنگ پر است از رزمندگان و نیروهای فداکاری که قهرمانانه برای دفاع از سرزمین شان و انقلاب اسلامی به مبارزه با دشمن پلید و متجاوز برخاسته اند. رزمندگانی که احساس می کنند خوشبخت اند و جنگ با دشمن و شهادت در راه خدا را خوشبختی بزرگی می دانند که نصیبشان شده است. آن ها با صبوری و بردباری، سختی ها و تلخی های ناشی از جنگ تحمیلی را تحمل می کنند و جبهه را آرمان شهر مطلوب و ایده آل خود می بینند، که سراسر لبریز از خوبی، عشق ، بردباری، برادری، برابری، فداکاری، پاکی و تقوا می باشد. این رزمندگان شخصیت های مثبتی هستند که از جان، مال ، خانه و زندگی خود می گذرند وزندگی شان را در جبهه وقف مبارزه با دشمن می کنند.
شخصیت های مثبت ، اندیشههای آرمانی دینی ای دارند که به خاطر این اندیشه ها تا پای جان مقاومت می کنند و هنگامی که در محاصره ی دشمن قرار می گیرند در ایمان و اراده ی آنان خللی وارد نمی شود،بلکه با شور و شوق وصف ناپذیری به نبرد خود ادامه می دهند ، تا این که به درجه ی رفیع شهادت نایل شوند.
شخصیت های مثبت، رزمندگانی هستند که اهل نماز و قرآن می باشند و برای ایجاد روحیه ی وحدت و کسب فضایل معنوی، نماز جماعت را در جبهه برگزار می کنند . آن ها برای کمک و حمایت از همرزمان خود، زندگی شان را فدا می کنند.
مردان مجموعه ی « مقتل» به خوبی به این امر واقف اند راهی را ه انتخاب کرده اند یا منجر به شکست و نابودی دشمن می شود و یا موجب پیروزی و شهادت آنان می گردد. آن ها بریا اثبات عقیده شان مبارزه می کنند، اگر چه همه می دانند جنگ، کشته شدن و خسارت را به دنبال دارد.
نیروهای عراقی در مجموعه داستان «مقتل» شخصیت های منفی، منفور و ضد قهرمان می باشند که با تجاوز وحشیانه ی خود باعث کشتار انسان ها ، ویرانی شهر ها و سرزمین ایران می شوند.مرگ در چند قدمی این نیروهای متجاوز و منفور است و هر لحظه عده ای از آن ها ، طعمه ی دام مرگی میشوند که خود گسترانیده اند. قدرت پیروزمندانه ی رزمندگان مسلمان ایرانی هر لحظه آن ها را تهدید میکند و آن ها را در آرامش روحی باقی نمی گذارند.رفتار نیروهای دشمن با اسرای ایرانی غیرانسانی و وحشی گرایانه استف که منطق رفتار نیرو های دشمن با اسرای ایرانی غیر انسانی و وحشی گرایانه است ، که منطق زورگویی و تجاوز گری آن ها را نشان می دهد. با این وجود می توان گفت: بزرگ ترین شخصیت های منفی داستان ها ، نیروهای دشمن هستند که فاقد روحیه ی انسانی می باشند.
منبع:
احمدزاده/حبیب /مجموعه داستان«داستان های شهر جنگی»/ص